13 Temmuz 2021 tarih ve 31540 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 529 Sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (“Tebliğ”) ile gerçek faydalanıcı tanımı vergi mevzuatımıza girmiştir.
Tebliğ’de gerçek kullanıcının tanımı yapılmış, gerçek faydalanıcının, bildirilmesine ilişkin olarak bildirim zorunluluğu getirilen mükelleflerin kapsamı, bildirimin şekli, bildirimde bulunulacak dönem, bildirim verme zamanı, bildirimin gönderilme usulü ile uygulamaya ilişkin diğer usul ve esasların belirlenmiştir.
Gerçek faydalanıcı, “tüzel kişi veya tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulunduran ya da bunlar üzerinde nihai nüfuz sahibi olan gerçek kişi veya kişiler” olarak tanımlanmıştır.
Tebliğ, düzenlemelere baz olarak 0/12/2007 tarihli ve 2007/13012 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmeliği’ni (“Tedbirler Yönetmeliği”) dikkate almıştır.
Gerçek Faydalanıcı Bilgisi Bildirimi Verme Zorunluluğu Getirilenler
Bildirim yükümlülüğü iki ana başlık halinde getirilmiştir:
I. Kendi gerçek faydalanıcılarını bildirme yükümlülüğü
i) Kurumlar vergisi mükellefleri,
ii) Kollektif şirketlerde şirketi temsile yetkili kimse veya ortak, eshamsız komandit şirketlerde komandite ortaklardan biri ve adi ortaklıklar adına en yüksek ortaklık payına sahip kişi, Türkiye’de yönetim merkezi olan veya Türkiye’de mukim yöneticisi olan yabancı ülkede kurulmuş trust ve benzeri teşekküllerin yöneticileri, mütevellileri veya temsilcileri
II) Müşteri gerçek faydalanıcılarını bildirme yükümlülüğü
Bildirimin Dönemi ve Zamanı
I) Kendi gerçek faydalanıcılarını bildirme yükümlülüğü
Gerçek faydalanıcı bilgisini geçici vergi beyannameleri ve yıllık kurumlar vergisi beyannamesi ekinde bildirmek zorundadır.
Diğer mükellefler ise gerçek faydalanıcı bilgisini her yılın Ağustos ayı sonuna kadar Gelir İdaresi Başkanlığı’na bir form ile elektronik ortamda bildirmek zorundadır.
Gerçek faydalanıcı bilgisini her yılın Ağustos ayı sonuna kadar Gelir İdaresi Başkanlığı’na bir form ile elektronik ortamda bildirmek zorundadır.
Yukarıdakilerin yeni mükellefiyet tesis ettirmesi veya daha önce bildirime ekledikleri bilgilerde değişiklik olması halinde, yeni mükellefiyet tesisini veya bilgi değişikliğini, bunların gerçekleştiği tarihi takip eden bir ay içerisinde bildirmeleri gerekmektedir.
Gerçek faydalanıcı bilgisi verme yükümlülüğü getirilen kurumlar vergisi mükellefleri dâhil bütün mükellefler ile diğer kişilerin, en geç 31 Ağustos 2021 günü sonuna kadar gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimini yapması gerekmektedir.
Gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimine konu edilen bilgilerin mükellefler tarafından, bildirimin verildiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren 5 yıl süreyle muhafaza edilmesi gerekmektedir.
Bildirimin Şekli
Kurumlar vergisi mükellefleri yıllık ve geçici vergi beyannamelerinin ekinde, kurumlar vergisi mükellefleri dışında kalan mükellefler ile bildirim yapması gereken diğer kişiler ise İnternet Vergi Dairesinde yer alan açıklamalara uygun şekilde elektronik ortamda İnternet Vergi Dairesi üzerinden “gerçek faydalanıcıya ilişkin bildirim formu” doldurularak verilecektir.
Bildirimin elektronik ortamda gönderilmesi zorunludur. Vergi dairelerine elden beyan kabul edilmemektedir.
Cezai Yaptırım
Bildirilmesi gereken bilgileri bildirmeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında Vergi Usul Kanunu’nun ilgili ceza hükümleri tatbik olunur.
Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yapılacak araştırma, inceleme ve uluslararası bilgi değişimi ile vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından yapılacak araştırma ve incelemeler neticesinde, bildirim verme zorunluluğu getirilen mükellef ve diğer kişilerin gerçek faydalanıcı bilgisine ilişkin hatalı kayıtların bulunduğunun tespit edilmesi halinde, gerekli cezai işlemlerin ve sicil kayıtlarında gerekli değişikliklerin yapılabilmesi amacıyla Gelir İdaresi Başkanlığı’na bilgi verilecek, Başkanlık tarafından da gerekli müeyyideyeler uygulanacaktır.
Söz konusu düzenleme ile birlikte, gerçek faydalanıcı müessesesi vergi kanunlarımıza ilk defa girmiş olup, bundan sonraki süreçte gerçek faydalanıcıya yönelik olarak yeni vergi düzenlemelerinin gelmesi beklenebilir.