Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (‘’Bakanlık’’) tarafından çevrenin korunması ile yayılı kaynaklar ve sanayi kaynaklı çevre kirliliğinin azaltılması için kirleticilerin salım ve taşıma kaydının oluşturulma amacıyla düzenlenen Kirletici Salım ve Taşıma Kaydı Yönetmeliği (‘’Yönetmelik’’), 04.12.2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlandı. Yönetmelik ile ayrıca Bakanlık tarafından Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili kılavuzların Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren altı ay içerisinde yayınlanacağı düzenlenmiştir.

Yönetmelik, Ek-1’de belirtilen faaliyetlerden herhangi birinin gerçekleştirildiği tesisleri kapsamakla birlikte, askeri tesisler, araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile yeni ürün ve süreçlerin test edilmesi için kullanılan işletmeler veya işletme bölümleri ile nükleer tesisler bu Yönetmeliğin kapsamı dışında bırakılmıştır.

Yönetmeliğin konusunu oluşturan salım, Yönetmelik ile ‘’insan faaliyeti sonucunda; dökülme, yayılma, boşaltma, enjekte etme, bertaraf etme, atma ile atık su arıtımıyla sonuçlanmayan kanalizasyon sistemleri üzerinden salım dahil olmak üzere; kasıtlı veya kazara, rutin veya rutin olmayan şekilde olup olmadığına bakılmaksızın kirleticilerin çevreye bırakılması’’ olarak tanımlanmışken taşıma ise ‘’atıkların geri kazanım veya bertaraf edilmesi için ya da atıksudaki kirleticilerin atıksu arıtma tesisinde arıtılması için tesis sınırları dışına çıkarılması’’ olarak tanımlanmıştır.

Yönetmelik uyarınca tesisin tamamını veya bir kısmını işleten ve mülkiyet hakkı, kiralama veya diğer kanuni yetkilerle kullanma hakkına sahip gerçek veya tüzel kişiler (‘’İşletmeciler’’);

a) Tesisi Kirletici Salım ve Taşıma Kaydı (‘’KSTK’’) sistemine kaydettirmekle,

b) İşletmecinin değişmesi veya tesiste KSTK raporlamasını etkileyebilecek herhangi bir değişiklik olması durumunda KSTK’da gerekli güncellemenin yapılabilmesi için Bakanlığı bilgilendirmekle,

c) Yıllık raporları tesisler için belirlenen zaman diliminde, Bakanlıkça belirlenen biçimde sunmakla,

ç) Bakanlığın ve/veya valiliğin reddettiği raporları düzeltmek ve talep edilmesi durumunda onaylama ve/veya veri doğrulama çalışmalarına yönelik bilgi ve belgeleri muhafaza etmek ve sunmakla,

d) Yıllık raporlarda sunulan bilgilerin eksiksiz ve nitelikli olmasını sağlamakla,yetkili ve sorumludur.

KSTK Sistemine Kayıt Süresi Nedir?

Yönetmeliğin Ek-1’inde listelenen faaliyetlerden herhangi birinin gerçekleştirildiği tesislerin işletmecileri;

a) Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte faaliyette olan tesisler için Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinin ardından 6 ay içerisinde,

b) Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra kurulan tesisler için söz konusu tesise ilişkin iznin alındığı tarihten itibaren 3 ay içerisinde veya,

c) Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra gerçekleşecek olan kapasite veya faaliyet değişikliği sonucunda KSTK raporlaması yükümlülüğü oluşan tesisler için değişikliğin gerçekleştiği tarihten itibaren 3 ay içerisinde

Bakanlık KSTK sistemine kaydolmalıdır.

İşletmeciler, herhangi bir bilginin halka açık KSTK sisteminin dışında bırakılmasını istediği takdirde, ilgili bilgiyi ve gizlilik talebinin nedenlerini belirtmek suretiyle Bakanlığa gizlilik talebinde bulunabilecektir.

İşletmeciler Tarafından Neler Raporlanmalıdır?

Yönetmeliğin Ek-1’inde belirtilen faaliyetlerden biri veya daha fazlasında ilgili kapasite eşiklerinin üzerindeki her bir tesisin işletmecisi, aşağıda sıralananlara dair bilginin ölçüme, hesaplamaya veya tahmine dayalı olduğunu da belirterek;

a) Yönetmeliğin Ek-3’ünde belirtilen kirleticilerin havaya, suya ve toprağa salım miktarlarını,

b) Arazi ıslahı ve derine enjeksiyon ile ilgili bertaraf etme faaliyetleri hariç olmak üzere; yıllık toplam miktarı 2 tonu aşan tehlikeli atıkların ve yıllık toplam miktarı 2000 tonu aşan tehlikesiz atıkların geri kazanım veya bertaraf için tesis dışına taşınması durumunda; geri kazanım için "R" ve bertaraf için "D" ile belirtilecek şekilde, taşınan tehlikeli ve tehlikesiz atığın toplam miktarlarını ve tehlikeli atıkların sınırlar ötesi hareketleri için geri kazanım veya bertaraf firmasının adı ve adresi ile geri kazanım veya bertaraf etme işleminin yapıldığı yeri,

c) Kanalizasyon sistemleri aracılığı ile yapılan taşımalar dahil olmak üzere; atıksu arıtımı için tesis dışına taşınan atıksudaki bu Yönetmeliğin Ek-3’ünde anılan kirleticilerin miktarları ile ilgili atıksu arıtma tesisinin adı, adresi ve bulunduğu nehir havzasını,

Bakanlığa yıllık olarak raporlar.

Yönetmelik uyarınca Bakanlığa bilgi verirken işletmeci, Yönetmeliğin Ek-4’ünde belirtilen formatta Bakanlık tarafından oluşturulan ve yönetilen elektronik veri tabanını kullanır.

İşletmeciler, rapor edilen bilgilerin elde edildiği verilerin kayıtlarını, Yönetmeliğin m. 11/7’de belirtilen bilgileri ve verilerin toplanması için kullanılan yöntemleri ilgili raporlama yılının sonundan itibaren beş yıl boyunca muhafaza etmekle yükümlüdürler.

Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki ilk raporlama yılı, ilk tam takvim yılı olup her bir raporlama yılına ait bilgilerin işletmeci tarafından raporlanması için son tarih bir sonraki yılın 31 Mart günüdür.

Yönetmelik Hangi Faaliyetler için Ne Zaman Yürürlüğe Giriyor?

Bu Yönetmeliğin;

a) Ek-1’inde yer alan faaliyetlerden;

1) Enerji sektörü ile metal üretimi ve işlenmesi için yayımı tarihinde,

2) Mineral/maden sanayisi ve kimya sanayisi için yayımı tarihinden bir yıl sonra,

3) Atık ve atıksu yönetimi ile kağıt ve ahşap üretimi ve işlenmesi için yayımı tarihinden iki yıl sonra,

4) Yoğun hayvancılık ve su ürünleri yetiştiriciliği, gıda ve içecek sektöründe hayvansal ve bitkisel ürünler ile diğer faaliyetler için yayımı tarihinden üç yıl sonra,

b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,

yürürlüğe girer.

Sonuç

Yayınlanan Yönetmelik ile işletmecilerin, faaliyet alanlarına göre Yönetmeliğin yürürlüğe gireceği tarihleri de dikkate alarak görev, yetki ve sorumlulukları yerine getirmelerini ve KSTK’nın halka açılması ile ilgili teknik altyapının tamamlanması süreci ile Bakanlık tarafından yayınlanacak kılavuzları takip etmelerini tavsiye ederiz.

İlgili Yönetmeliğin tamamına ulaşmak için tıklayınız.