23 Ağustos 2022 tarihli Resmî Gazete ’de yayımlanan “Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” (‘’Yönetmelik’’) ile aracı hizmet sağlayıcıların yükümlülüklerine, tüketicilerin cayma hakkına, iade masrafları ve iade masrafının tüketiciden talep edilmesine ilişkin kapsayıcı ve ayrıntılı düzenlemeler getirilmiştir.

Yönetmelik ile yapılan değişikliklerin birçoğu 01.10.2022 tarihinde yürürlüğe girmekle birlikte kredi kartı ile yapılan ödemelere ilişkin sonradan cayma hakkı kullanıldığında yapılacak bedel iadelerine ilişkin düzenleme ise 01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girecektir.

İlgili yazımızda meydana gelen değişikliklerin özetine yer verilecek olup Yönetmelik metninin tamamına erişmek için linke tıklayabilirsiniz.

1.Ön Bilgilendirme Yükümlülüğü

Mesafeli sözleşme ilişkisi kurulmadan önce tüketiciye iletilmesi gereken ön bilgilendirme metninde bulunması gereken hususlara ilişkin olarak Yönetmelik ile bazı değişiklikler meydana gelmiş olup ilgili değişiklik doğrultusunda bilgilendirme metninde ayrıca bulunması gereken birtakım bilgiler şu şekildedir:

• • Aracı hizmet sağlayıcının adı veya unvanı, açık adresi, iletişim bilgileri, MERSİS/vergi kimlik numarası,
• • Tüketici şikayetlerine ilişkin çözüm yöntemleri,
• • Ödeme, ticari reklam ve tanıtımlarda taahhüt edilen teslim veya ifa süresine ilişkin bilgiler,
• • Cayma hakkının kullanılması durumunda ise söz konusu hakkın şartları ve usulü, süresi, satıcının iade için öngördüğü taşıyıcıya ilişkin bilgiler ve malın iadesine ilişkin tüketicinin iade masrafları yönünden sorumluluğu,

Cayma hakkına ilişkin bilgiler verilirken, ön bilgilendirme metninde malın satıcının öngördüğü taşıyıcı aracılığıyla iadesi halinde teslim masrafını geçmemek üzere iade masraf tutarının ne kadar olduğu ve hangi tarafça karşılanacağına; iadenin öngörülenin dışında bir taşıyıcıyla yapılması halinde ise iade masrafını tüketicinin karşılayacağına dair bilgilerin açık bir şekilde yer verilmesi gerekmektedir. İlgili taşıma masrafı tutarına ve hangi tarafça karşılanacağına ilişkin herhangi bir bilgiye yer verilmemiş olması halinde, ilgili masrafın satıcı veya sağlayıcı tarafından karşılanacağı hüküm altına alınmıştır.

Ön bilgilendirmede belirtilmiş olan taşıyıcının, tüketicinin bulunduğu yerde şubesinin olmaması durumunda satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere iade edilecek malın tüketiciden alınmasını sağlamakla yükümlüdür. Ayrıca, aracı hizmet sağlayıcıdan kaynaklanan sebeplerle ön bilgilendirme metninde iade masrafı ve hangi tarafça karşılanacağına ilişkin bilgilere yer verilmemesi veya ve belirtilen taşıyıcının tüketicinin bulunduğu yerde şubesinin olmaması halinde söz konusu iade masraf ve yükümlülüklerin aracı hizmet sağlayıcısı tarafından karşılanması gerekmektedir.

Mesafeli satış sözleşmesinin platform üzerinden kurulması halinde aracı hizmet sağlayıcı, ön bilgilendirmenin yapılmasından ve bu hususun ispatından satıcı/sağlayıcı ile birlikte müteselsil sorumlu tutulmuştur.

2.Aracı Hizmet Sağlayıcıların Yükümlülükleri

Yönetmelik ile ‘’aracı hizmet sağlayıcı’’ ve ‘’platform’’ tanımlarına yer verilmiştir. Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile ‘’başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek ve tüzel kişiler’’ olarak tanımlanan aracı hizmet sağlayıcı; Yönetmelik ile ‘’oluşturduğu sistem (platform) ile uzaktan iletişim araçlarını kullanmak veya kullandırmak suretiyle satıcı veya sağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık eden gerçek veya tüzel kişi’’ şeklinde tanımlanmıştır.

Yönetmelik ile aracı hizmet sağlayıcılara ilişkin getirilen bazı önemli yükümlülükler ile satıcı ve/veya sağlayıcı arasındaki sorumluluk ilişkisi aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

Aracı hizmet sağlayıcı:

• • Ön bilgilendirmenin yapılmasından ve bu hususun ispatından satıcı/sağlayıcı ile birlikte müteselsil sorumlu tutulmuştur.
• • Tüketicilerin talep ve bildirimlerini iletebilmeleri ve takibini sağlamaları adına elverişli bir sistemi kurmak, ilgili sistemi kesintisiz olarak açık tutmak ve bu talep ve bildirimleri satıcı veya sağlayıcıya derhal iletmekle yükümlüdür.
• • Platform üzerinden yapılan reklam ve tanıtımlarda taahhüt edilen bilgiler ile ön bilgilendirme metninin uyumlu olmasından sorumludur.
• • Ön bilgilendirme metninle bulunması zorunlu olan hususlar hakkında, veri girişinin aracı hizmet sağlayıcı tarafından gerçekleştirilmesi halinde ortaya çıkabilecek hata ve eksikliklerden ve verilerin doğruluğundan sorumludur.
• • Teslim veya ifası sonrası bedelin satıcıya veya sağlayıcıya aktarıldığı durumlar hariç olmak üzere, satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi halinde mal veya hizmet bedeli ile teslimat masraflarının tüketiciye iadesinden satıcı/sağlayıcı ile birlikte müteselsil sorumludur.
• • Cayma formunun platform üzerinden doldurulabilmesi ve beyanın kendisine ve satıcı/sağlayıcıya ulaştığına ilişkin teyidi tüketiciye bildirmekle yükümlüdür.
• • Platform üzerinden kurulan ve bedelin tahsili yönünden aracılık edilen sözleşmelerde, tüketicinin cayma hakkını malın tesliminden önce kullanması halinde tüketiciye yapılacak ücret iade ödemelerini on dört gün içerisinde gerçekleştirmek zorundadır. Ayrıca teslim sonrası bedelin satıcıya aktarıldığı durum hariç olmak üzere ödemelerin tüketiciye iade edilmesinden satıcı ile birlikte müteselsil sorumludur.
• • Satıcı veya sağlayıcının onayı olmaksızın düzenlediği kampanyalı, promosyonlu veya indirimli satışlara ilişkin olarak aracılık ettiği mesafeli sözleşmelerde kampanya ve benzeri taahhütlerin karşılanmamasının neden olduğu sözleşmenin hiç ya da gereği gibi ifa edilmemesi hallerinden sorumludur.
• • Platform üzerinden kurulan sözleşmelerde satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi halinde, tüketicinin açık onayı alınmadan ilave ödeme yükümlülüğü doğuran seçeneklerin kendiliğinden seçili olarak sunulmuş olmasından dolayı tüketicinin yaptığı ödemeyi derhal iade etmekle yükümlüdür.

3.Cayma Hakkına İlişkin Düzenlemeler

Yönetmelik ile cayma hakkı kullanımının istisnaları genişletilmiş ve cayma hakkına ilişkin yeni düzenlemeler getirilmiştir. Cayma hakkına ilişkin yapılan önemli birtakım değişiklik ve düzenlemeler aşağıdaki gibidir:

• • Tüketiciye teslim edilmiş olan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlara; tanıtma ve kullanma kılavuzunda satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum veya montajının yapılacağı belirtilen mallardan kurulum ya da montajı yapılanlara; Karayolları Trafik Kanunu'na göre tescili zorunlu olan taşınırlar ile kayıt veya tescil zorunluluğu bulunan insansız hava araçlarına ilişkin sözleşmeler ve canlı müzayede şeklinde açık artırma yoluyla akdedilen sözleşmeler cayma hakkı kullanımından istisna tutulmuştur.
• • Tüketicilerin cayma hakkının kullanımına ilişkin bildirimlerini satıcı ve sağlayıcının haricinde ayrıca aracı hizmet sağlayıcılarına da yöneltebilecekleri belirtilmiştir.
• • Tüketicinin cayma hakkı bildirimini satıcı/sağlayıcıya yönelttiği tarihten itibaren malı geri göndermeye ilişkin sorumluluğu kapsamında belirlenen süre on dört güne çıkarılmıştır. Tüketicinin malı, iade için öngörülenin dışında bir taşıyıcı ile iade etmesi halinde ödemeyi iade yükümlülüğü, malın satıcıya ulaştığı tarihten itibaren başlayacaktır.
• • Cayma hakkının kullanıldığı durumlarda iade masraflarının tüketici tarafından karşılanabilmesi, ancak ön bilgilendirme metninde açıkça yer verilmesi koşuluyla mümkün hale gelmiştir. Daha detaylı bilgi için lütfen ‘’Ön Bilgilendirme Yükümlülüğü’’ başlığına bakınız.

4.Satıcı ve Sağlayıcıya İlişkin Düzenlemeler

Yönetmelik ile meydana gelen düzenlemeler uyarınca satıcı ve sağlayıcıların birtakım yükümlülükleri aşağıdaki gibidir:

• • Satıcı/sağlayıcı, ön bilgilendirme metninde bulunması gereken bilgiler konusunda Yönetmelik ile getirilen birtakım ek bilgilere de ayrıca yer vermekle yükümlüdür.
• • Satıcı/sağlayıcı cayma hakkı kapsamındaki geri ödemeleri, tüketicinin satın alırken kullandığı ödeme aracına uygun bir şekilde ve tüketiciye herhangi bir masraf veya yükümlülük getirmeden tek seferde yapmakla yükümlüdür.
• • Mal satışları bakımından edimi yerine getirme yükümlülüğü kapsamındaki azami otuz günlük süre bakımından, tüketicinin isteği ve kişisel ihtiyacı doğrultusunda hazırlanan mallar söz konusu süreden istisna kabul edilmiştir.

5.Sonuç

Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nde önemli değişiklikler getiren Yönetmelik ile aracı hizmet sağlayıcıları için önemli yükümlülükler, tüketicilerin cayma hakkına ve iade masrafları ile iade masrafının tüketiciden talep edilebilmesine ilişkin birtakım düzenlemeler getirilmiştir. Kanun koyucu tarafından ilgili Yönetmelik ile, günden güne büyüyen elektronik ticaret sektörü ile birlikte pazaryeri olarak adlandırılan platformların da yaygınlaştığı değerlendirilerek, tüketicilerin yanıltılmasının önlenmesi hedeflenmiş ve e-ticaret sektörünün önemli aktörlerinden olan aracı hizmet sağlayıcılarına da birtakım önemli sorumluluklar getirilerek dolaylı yoldan satıcı ile sağlayıcıların da mevzuata uyumunun arttırılması hedeflenmiştir. Yönetmelik ile yapılan değişikliklerin özellikle aracı hizmet sağlayıcılarını etkilediği düşünüldüğünde ilgili e-ticaret kuruluşlarının yürürlük tarihinden önce meydana gelen değişikliklere ilişkin uyum çalışmalarını tamamlamalarını ve mevzuata uyum konusunda satıcı ve sağlayıcılar ile işbirliği içerisinde olmalarını tavsiye ederiz.