HUKUKİ BİLGİ NOTU

İşveren, işyerinde hizmet akdine tabi çalıştırmaya başladığı sigortalının bildirimini işe giriş bildirgesiyle Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmekle yükümlüdür. Uygulamada işverenin işbu yükümlülüğünü yasal olarak ne zaman yerine getirmesi gerektiğinden ve bu konudaki yaptırımların neler olduğundan haberdar olmadığı gözlemlenmektedir.

Bu kapsamda 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve ilgili sair mevzuat çerçevesinde işverenin işe giriş bildirgesi verme yükümlülüğü konulu bilgi notumuzu dikkat ve değerlendirmenize sunarız.

1.    İşe giriş bildirimi ne zamana kadar yapılmalıdır?

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Sigorta bildirimi ve tescili” başlıklı 8. maddesi uyarınca genel kural sigortalı işe giriş bildirgesinin en geç sigortalının işe başladığı günden bir gün önce yapılmasıdır.

İnşaat, balıkçılık ve tarım işyerlerinde işe başlayacakların işe giriş bildirgelerinin ise en geç sigortalının çalışmaya başladığı gün yapılması gerekir.

Yabancı ülkelere sefer yapan tır, gemi, uçak, tren ve benzeri araçlarda “sefer esnasında” işe alınanların işe giriş bildirgesinin 1 ay içinde yapılması gerekir. Burada önem arz eden husus işçinin “sefer esnasında” işe alınmış olması halidir. Sefer başlamadan işe alınan bir işçinin işe giriş bildiriminin genel kural uyarınca en geç sigortalının işe başladığı günden bir gün önce yapılması gerekir.

İşyerinin tescili akabinde (yeni bir işyeri açıldığında) ilk 1 ay boyunca işe alınan işçilerin işe giriş bildirgelerinin tescil tarihinden itibaren 1 ay içerisinde yapılması gerekir. (Örnek: 01.01.2017 tarihinde tescil edilen bir işyeri, 01.02.2017 tarihine kadar işe başlayan işçilerin tamamını en geç 01.02.2017 tarihine kadar bildirmelidir. Burada karıştırılabilecek husus şudur ki; işyerinin tescil tarihinden itibaren 25. gün işe başlayan bir işçinin işe giriş bildirgesinin verilmesi için 1 aylık süre yoktur. Bu işçinin bildirgesi en geç 5 gün içinde, yani işyerinin tescil edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde verilmelidir.)

2.    İşe giriş bildiriminin son günü resmi tatile denk gelmesi halinde ne yapılması gerekir?

İşçinin işe giriş bildirgesinin SGK’ya verilmesi gereken son gün bir resmi tatil gününe denk gelmişse; işe giriş bildirgesi resmi tatili takip eden ilk iş günü verilmelidir.

3.    İşe giriş bildiriminin son günü mali tatile denk gelmesi halinde ne yapılması gerekir?

2007 yılı itibari ile 5604 sayılı Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun ile mali tatil uygulaması getirilmiştir ve getirilen düzenleme ile her yılın 1 Temmuz - 20 Temmuz tarihlerini kapsayan dönemde mali tatil söz konusu olmaktadır.

27.01.2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6661 sayılı Kanun ile mali tatil uygulanmasında bazı değişikler yapılmış bulunmaktadır. Yapılan değişiklik doğrultusunda işe giriş bildirgesinin son gününün mali tatile denk gelmesi halinde bildirim mali tatilin bitimi müteakip 5 gün içerisinde verilmelidir.

4.    İşe giriş bildiriminin zamanında yapılmaması ve hiç yapılmaması halinde uygulanacak idari para cezası miktarları ne kadardır?

Sigortalı işe giriş bildirgesinin yasal süre içerisinde verilmemesi, yasal süre içinde verilmekle birlikte Kurumca belirlenen şekle ve usule uygun verilmemesi, internet – elektronik veya benzeri ortamda gönderilmesi zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda gönderilmemesi halinde her bir bildirge için aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.

İşe giriş bildirgesinin verilmediğinin mahkeme kararından, denetim elemanlarının tespitlerinden, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde her bir bildirge için aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır.

İşe giriş bildirgesinin verilmediğine ilişkin tespitin ardından, bir yıl içinde tekrar bildirge verilmediğinin anlaşılması halinde, her bir bildirge için aylık asgari ücretin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır.

5.    İşe giriş bildiriminin zamanında yapılmaması ve hiç yapılmaması halinde uygulanacak idari para cezasında indirim olur mu?

İşe giriş bildirgesinin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliğinden 30 gün içinde verilmesi halinde aylık asgari ücretin dörtte biri tutarında idari para cezası uygulanır.

Cezaların tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15 gün içinde ödenmesi halinde aylık asgari ücretin dörtte biri tutarında idari para cezası uygulanır.

Saygılarımızla,

Aksan Hukuk Bürosu - İş Hukuku Departmanı

[1]  MADDE 8

 İşverenler, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişileri, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıcından önce, sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlüdür.

[2] MADDE 18

 15/3/2007 tarihli ve 5604 sayılı Malî Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanunun 1 inci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “yedi gün” ibaresi “beş gün”, “yedinci günün” ibaresi “beşinci günün” şeklinde, yedinci fıkrasında yer alan “Gümrük idareleri” ibaresi “Özel tüketim vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi, özel iletişim vergisi, şans oyunları vergisi ile gümrük idareleri” şeklinde, sekizinci fıkrasında yer alan “son gününden itibaren üçüncü günün” ibaresi “son gününü izleyen günün” şeklinde değiştirilmiştir.